Cây Xương rồng tai thỏ – Cực kỳ đáng yêu và nổi bật

Bích Ngọc

Đỗ Thị Bích Ngọc là content, có kinh nghiệm content về cây cảnh 5 năm. Hiện tại, phụ trách content cho web Ngoctangarden.com.

Xương rồng tai thỏ có hình dáng tai chú thỏ đáng yêu, cây nhỏ nhắn, xinh xắn, tươi tắn phù hợp để bàn học, bàn làm việc, kệ sách, … Cây xương rồng tai thỏ có sức sống mạnh mẽ, không tốn nhiều công chăm sóc vì thế rất được giới trẻ và những bạn mới trồng cây yêu thích. Ngoài ra, ở các vùng quê Việt Nam, cây rất phổ biến, thường được trồng làm hàng rào.

Đặc điểm cây Xương rồng tai thỏ

Xương rồng tai thỏ, còn có tên gọi khác là xương rồng bà, xương rồng bạ, có thân màu xanh lá, hình oval hoặc tròn. Thường một thân sẽ mọc ra 2 nhánh tai nhỏ có hình dáng giống như tai thỏ vì thế có tên là Xương rồng tai thỏ độc đáo và đáng yêu.

Tổng quan về cây Xương rồng tai thỏ:

• Tên thông thường: Xương rồng tai thỏ
• Tên khác: Xương rồng bà, xương rồng bạ (lưu ý tên này rất dễ nhầm lẫn với xương rồng Nopal vì có hình dáng khá giống nhau), Bunny ear cactus, Angel’s Wings, Golden-Bristle, Polka-dot cactus.
• Tên khoa học: Opuntia microdasys
• Tên tiếng Anh: Opuntia microdasys 
• Họ: Cactaceae (họ Xương rồng)
• Nguồn gốc: Bắt nguồn từ miền bắc và trung Mexico.
• Phân bổ: Ngoài quê hương Mexico, cây còn được tìm thấy và phát triển ở nhiều khu vực khác trên thế giới như Trung Đông, Ấn Độ, Châu Âu, Úc. Đặc biệt, ở Việt Nam cũng có những loại xương rồng tai thỏ bản địa mọc tự nhiên, cho thấy khả năng thích nghi đáng nể của loài cây này.

Cây xương rồng tai thỏ, với tên khoa học là Opuntia microdasys, là một loài thực vật mọng nước, có kết cấu mạnh mẽ và độc đáo. Thân cây gồm nhiều đoạn dẹt, hình oval hoặc hơi tròn (còn gọi là cladode hay pad), màu xanh lá cây tươi tắn, mọc nối tiếp nhau tạo thành những bụi cây dày dặn. Bụi xương rồng có nhiều kích thước khác nhau, có thể đạt chiều cao lên tới gần một mét và chiều rộng tới 1.8 mét.

Gai của xương rồng tai thỏ đặc biệt hơn so với những loại xương rồng khác. Thay vì những chiếc gai nhọn hoắt như các loài xương rồng khác, cây sở hữu những cụm gai nhỏ li ti (glochids). Những glochids này thường có màu vàng rực rỡ hoặc trắng ngà, được xếp thành từng hàng đều đặn trên các phiến trông như những nốt nhỏ điểm tô cho tai thêm phần rực rỡ.

Dù trông có vẻ mềm mại, nhưng các glochids này lại có ngạnh siêu nhỏ, rất dễ găm vào da khi chạm vào và gây cảm giác ngứa ngáy, khó chịu. Thú vị hơn, nếu được trồng trong điều kiện râm mát hơn, những chiếc gai này thậm chí có thể biến đổi thành những chiếc lá nhỏ, dày và có cuống ngắn.

Nếu chăm sóc đúng cách, Xương rồng tai thỏ có thể ra hoa vào mùa hè. Hoa thường có màu vàng tươi rực rỡ, đôi khi điểm xuyết thêm chút sắc đỏ ở gốc cánh hoa, mang đến một vẻ đẹp đối lập đầy quyến rũ. Sau khi hoa tàn, cây có khả năng cho ra những quả nhỏ hình tròn hoặc trứng, chuyển sang màu đỏ hoặc tím sẫm khi chín. Những quả này chứa khá nhiều hạt nhỏ, khoảng 3.000 hạt mỗi quả, sẵn sàng cho một vòng đời mới.

Ý nghĩa

Cây xương rồng tai thỏ, không chỉ có hình dáng độc đáo và dễ thương, mà còn mang nhiều ý nghĩa sâu sắc trong cuộc sống, tình yêu và phong thủy. Những ý nghĩa này phần lớn bắt nguồn từ đặc tính sinh trưởng mạnh mẽ và khả năng thích nghi phi thường của loài cây này.

• Biểu tượng của sự kiên cường và mạnh mẽ: Xương rồng nói chung và xương rồng tai thỏ nói riêng tượng trưng cho khả năng chịu đựng, vượt qua khó khăn trong điều kiện khắc nghiệt như sa mạc, đất cằn cỗi. Cây đại diện cho những người có ý chí bền bỉ, không ngừng vươn lên trong những hoàn cảnh khó khăn nhất.
• Hóa giải sát khí, bảo vệ: Theo quan niệm phong thủy, hình dáng gai góc của xương rồng có khả năng hóa giải sát khí, ngăn chặn năng lượng tiêu cực và những điều không may mắn. Vì thế, cây thường được đặt ở cửa sổ, ban công hoặc khu vực có năng lượng xấu để giúp bảo vệ ngôi nhà và mang lại sự bình an cho gia chủ.
• Mang lại may mắn và tài lộc: Cây xương rồng được cho là sẽ mang lại may mắn, thu hút tài lộc và hỗ trợ con đường sự nghiệp. Hoa xương rồng nở trong phong thủy cũng được xem là điềm báo tốt lành, báo hiệu sự may mắn sắp đến.
• Tượng trưng cho tình yêu thầm lặng và sâu sắc: Trong tiếng Tây Ban Nha, xương rồng còn mang nghĩa “Hãy đến và mang em đi”, biểu trưng cho những người giàu tình cảm, cứng rắn nhưng không thể hiện ra ngoài. Trong tình yêu, nó là hình ảnh của tình yêu nồng nàn, mãnh liệt, thủy chung nhưng thầm kín và lặng lẽ.

Tác dụng

Cây xương rồng tai thỏ không chỉ là cây cảnh đẹp mắt mà còn có nhiều công dụng hữu ích trong ẩm thực và y học.

• Trang trí nội ngoại thất: Với hình dáng độc đáo như đôi tai thỏ và màu xanh bắt mắt, cây rất được ưa chuộng làm cây cảnh trang trí trong nhà và không gian sống. Đặc biệt, cây có khả năng thích nghi cao với môi trường sống nên bạn không cần tốt nhiều công chăm sóc mà vẫn sở hữu được chậu cây xinh xắn.
• Quà tặng: Hình dáng đáng yêu, ý nghĩa phong thủy tốt là lý do xương rồng tai thỏ thường được chọn làm quà tặng cho bạn bè, người thân, đặc biệt là những người yêu thích cây cảnh và muốn gửi gắm thông điệp về sức sống và tình cảm bền chặt.
• Chế biến món ăn: Xương rồng tai thỏ được bày bán như các loại rau tươi tại Mexico, người tại đây chế biến nó thành nhiều món ăn đa dạng khác nhau khi kết hợp với nhiều loại nguyên liệu như: Trứng gà, thịt, bánh mì, salad… Khi được nhu nhập vào Việt Nam, chúng ta cho thấy độ sáng tạo không kém cạnh gì đất nước gốc với rất nhiều món ngon được ra đời và đặc biệt hơn là trở thành đặc sản của tỉnh Quảng Nam như: Xương rồng luộc, xương rồng xào, canh xương rồng, gỏi xương rồng, salad xương rồng,… 
• Ứng dụng trong Y học: Xương rồng tai thỏ cũng được nghiên cứu về các lợi ích cho sức khỏe như hỗ trợ kiểm soát cân nặng, điều hòa lượng đường và cholesterol trong máu, hỗ trợ tiêu hóa và có tính chống oxy hóa. Tuy nhiên, việc sử dụng cây với mục đích chữa bệnh cần tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế.

*Lưu ý: Glochids rất nguy hiểm! Luôn đeo găng tay dày khi xử lý cây. Nếu bị glochids găm vào da, chúng rất khó lấy ra và gây ngứa dai dẳng. Bạn có thể thử dùng nhíp gắp hoặc dùng băng dính dán lên rồi giật ra. Vì thế, cần đặt cây xa nơi trẻ em hoặc thú cưng dễ chạm vào.

Cách chăm sóc cây Xương rồng tai thỏ

Cây thích nghi tốt với đất cằn cỗi, khí hậu khô hạn, ít nước, ưa nắng. phù hợp với điều kiện khí hậu khô hạn và đất nghèo dinh dưỡng.

• Ánh sáng: Xương rồng tai thỏ là loài cây ưa nắng và cần ít nhất 6-8 tiếng ánh sáng trực tiếp mỗi ngày để phát triển tốt nhất. Khi trồng trong nhà, nên đặt cây ở vị trí có nhiều nắng như cửa sổ hướng Nam hoặc hướng Tây.
• Tưới nước: Là cây chịu hạn, xương rồng tai thỏ không cần tưới nước thường xuyên. Chỉ nên tưới khi lớp đất mặt đã khô hoàn toàn. Tưới quá nhiều nước có thể gây thối rễ, vấn đề thường gặp ở loài cây này.
• Nhiệt độ và độ ẩm: Nhiệt độ lý tưởng cho xương rồng tai thỏ phát triển là từ 21 đến 37 độ C, tuy nhiên cây vẫn có thể chịu được nhiệt độ thấp khoảng 7-10 độ C. Cây ưa môi trường khô ráo và không chịu được độ ẩm cao.
• Đất trồng: Về đất trồng, cây yêu cầu loại đất khô thoáng, thoát nước tốt, có thể là hỗn hợp đất pha cát với độ pH từ chua đến trung tính. Hỗn hợp đất trồng xương rồng bán sẵn hoặc tự trộn từ đất, cát và đá trân châu theo tỷ lệ bằng nhau đều phù hợp.
• Phân bón: Xương rồng tai thỏ không đòi hỏi bón phân thường xuyên và có thể sống tốt trong đất nghèo dinh dưỡng. Tuy nhiên, bón phân vào đầu mùa xuân có thể giúp thúc đẩy sự sinh trưởng của cây.
• Sâu bệnh: Một số vấn đề sâu bệnh mà xương rồng tai thỏ có thể gặp phải bao gồm thối gốc (thường do tưới quá nhiều nước hoặc đất kém thoát nước), bệnh đốm than (xuất hiện các đốm nâu nhạt, thường vào mùa hè và đầu đông) và rệp sáp (hút nhựa cây gây suy yếu).
• Thay chậu: Khi rễ đã lấp đầy chậu hoặc đất cũ đã bạc màu (thường 2-3 năm/lần). Chọn chậu lớn hơn một chút và có lỗ thoát nước tốt.

Nhân giống cây Xương rồng tai thỏ

Có hai phương pháp nhân giống xương rồng tai thỏ chính là giâm thân và gieo hạt. Phương pháp giâm thân được ưa chuộng hơn vì dễ thực hiện, hiệu quả và cho kết quả nhanh chóng.

• Bước 1 chọn tai để giâm: Chọn tai đã phát triển ít nhất vài tháng, thân màu xanh sẫm còn Thân non màu xanh chuối cần được chăm sóc thêm. Cần chọn tai khỏe mạnh, không bị bệnh, không quá non cũng không quá già. Trường hợp, nếu bạn lấy một “tai” đang mọc “tai con” trên đó, “tai con” cũng có thể tiếp tục phát triển sau khi giâm.
• Bước 2 cắt tai: Ở vị trí khớp nối các tai (chỗ hẹp nhất giữa hai “tai”), nhẹ nhàng xoay từ từ để tách tai ra khỏi cây mẹ. Hãy cố gắng lấy trọn vẹn phần gốc của tai.
• Bước 3 xử lý vết cắt: Đặt “tai” vừa cắt ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp. Sau khoảng từ vài ngày đến 1-2 tuần, cho đến khi vết cắt khô hoàn toàn và hình thành một lớp sẹo (callus). Để khô vết cắt giúp ngăn ngừa thối rữa khi cắm “tai” vào đất ẩm.
• Bước 4 trồng tai đã khô: cắm phần gốc của “tai” (phần có vết cắt) vào giá thể sâu khoảng 1-2 cm, đủ để “tai” đứng vững nhưng đừng cấm quá sâu. Sau đó nhẹ nhàng cho đất vào, nhẹ nhàng dùng tay nén nhẹ đất nhưng không cần quá chặt. Nếu “tai” to và khó đứng, bạn có thể dùng vài viên sỏi hoặc que nhỏ để chống đỡ tạm thời. Và lưu ý KHÔNG TƯỚI NƯỚC NGAY SAU KHI TRỒNG.
• Bước 5 chăm sóc sau khi giâm: Đặt chậu giâm ở nơi có ánh sáng gián tiếp, sáng sủa nhưng không có nắng gắt trực tiếp. Chờ khoảng 5-7 ngày sau khi trồng rồi mới dùng bình xịt phun sương nhẹ quanh gốc hoặc tưới một lượng nhỏ nước lần đầu tiên, những lần tưới nước tiếp theo khi đất đã khô hoàn toàn.

Thông thường sau vài tuần đến một tháng, bạn sẽ thấy cây bắt đầu có dấu hiệu phát triển và lúc đó cây đã bắt đầu bén rễ, bạn có thể từ từ chuyển cây ra nơi có nhiều nắng hơn. Tuy nhiên, phải đến vài tháng, cây mới thực sự bén rễ và “tai” đứng vững hơn, có thể có chồi non mới hoặc “tai” trông căng mọng hơn.

Khi trồng cây Xương rồng tai thỏ bạn nên đeo bao tay để gánh gai đâm vào tay gây nhức. Đồng thời, có thể nhân giống nhiều tai cùng lúc để tỷ lệ thành công cao hơn nhé!

Cây xương rồng tai thỏ rất đáng yêu, bạn có thể dùng cây để bàn học, kệ sách, cửa sổ, … Ngoài ra, cây còn có thể dùng trong tiểu cảnh, hòn non bộ, rất phù hợp. Vì thế nếu yêu những chiếc tai thỏ nhỏ nhắn này, hãy rinh về ngay cho mình một chậu nhé!